กระทายหมาก และ กลักบุหรี่
คนโบราณไม่ว่าหญิงหรือชายจะมีของใกล้ตัวกันทุกคน ของใกล้ตัวของผู้หญิงคือ กระทายหมาก
หรือเชี่ยนหมาก ส่วนของผู้ชายคือ กลักบุหรี่ หรือกระป๋องใส่บุหรี่ที่ยังไม่ได้มวนพร้อมสูบ
เวลาจะสูบบุหรี่สักทีก็ต้องนั่งมวนเดี๋ยวนั้น แล้วจุดด้วยไฟที่เกิดจากตีหินเหล็กไฟให้เป็นประกายและติดกับนุ่นที่ใส่อยู่ในหลอดที่มีพร้อมอยู่ข้างกาย จึงจะได้สูบบุหรี่ดังใจนึก
ตายายของฉันก็มีกระทายหมากและกล่องบุหรี่อยู่ข้างกายตลอดเวลา ที่สนุกกว่านั้นคือใต้เชี่ยนหมากนั้นจะเป็นที่ยายใส่ของนานาชนิดเหมือนกระเป๋าสตางค์ของคนโบราณ มีตั้งแต่มีดเล่มน้อย เข็มเย็บผ้า เม็ดกระดุม
เชือกและของกระจุกกระจิกต่างๆ หาอะไรไม่เจอก็มาหาที่เชี่ยนหมากยาย ก็จะพบสิ่งนั้น
และสิ่งสำคัญคือมีเศษสตางค์ที่ยายชอบใส่ไว้ใต้เชี่ยนหมากนี้ ทำให้มีเงินไปซื้อขนมกินได้
จึงชอบผลัดกันมารื้อค้นกระทายหมากของยาย ยังไงก็ต้องได้สตางค์ไปซื้อขนมกินแน่ๆ หรือได้ของกระจุกกระจิกเอาไปใช้ประโยชน์ในการเล่นต่างๆ นอกจากสตางค์แล้ว จะต้องการอะไรเป็นต้องมีในกระทายหมากยายสักอย่าง แสตมป์ติดจดหมาย เทียนขี้ผึ้ง จิปาถะ
ส่วนกระป๋องบุหรี่ของคุณตานั้น จะมีอุปกรณ์ในการสูบบุหรี่ คือ หินเหล็กไฟ ยาเส้น และใบตองมวนบุหรี่ จะสูบบุหรี่กันทีรู้สึกจะเป็นเรื่องใหญ่ เพราะจะต้องมวนบุหรี่ด้วยใบตองแห้งที่คุณยายต้องไปเก็บใบตองแห้งมาจากในสวนแล้วเอามาฉีกเป็นใบๆ
แล้วตัดให้เรียบร้อยเท่ากันด้วยกรรไกร เป็นตั้งใบต้องแห้งสำหรับมวนบุหรี่ยาเส้นมวนหนึ่งๆ เวลาจะสูบคุณตาก็จะเปิดกระป๋องบุหรี่และจัดแจงมวนยาเส้นด้วยใบตองที่ตัดไว้เรียบร้อย พอได้เป็นมวนก็คาบไว้ที่ปาก
จากนั้นก็ตีหินเหล็กไฟให้เกิดเปลวไฟสำหรับจุดบุหรี่ทั้งๆ ที่ไม้ขีดไฟนั้นก็มี แต่คุณตาคงจะไม่ชอบใจสู้จุดบุหรี่กับหินเหล็กไฟที่ตีเองดีกว่า
เมื่อจะจุดไฟก็เอาหินเหล็กไฟมาวางบนปากหลอด แล้วใช้เหล็กแท่งยาวๆ ตีหินเหล็กไฟนั้นก็จะเกิดประกายไฟไปติดสำลีเป็นไฟให้คุณตาจุดบุหรี่ได้
ฉะนั้นคุณตาจะมีของอุปกรณ์ต่างๆ อยู่ใกล้ตัวตลอดเวลาอีกด้วย นึกอยากจะทำอะไรก็สามารถทำได้ทันที อุปกรณ์อยู่ไม่ห่างตัว และก็ยังมีชุดอุปกรณ์การสูบบุหรี่ของคุณตา เวลาจะจุดบุหรี่แต่ละครั้ง
ดูจะต้องใช้ความพยายามในการทำให้เกิดไฟมากมายแทบจะหายอยากสูบ แต่คุณตาท่านก็จะทำอย่างใจเย็นทุกครั้งจนกว่าจะเกิดเปลวไฟใช้จุดบุหรี่ได้ หรือใช้จุดไฟทำอะไรอื่นๆ หลานๆ นั่งดูไปก็ลุ้นระทึกไปด้วยว่าจะเกิดไฟขึ้นไหม นานๆ เข้าก็เห็นเป็นเรื่องธรรมดา
บัดนี้อุปกรณ์ชุดหินเหล็กไฟของคุณตาก็กระจัดกระจายไม่ได้เก็บไว้เป็นที่เป็นทาง จึงทำให้สูญหายไปอย่างน่าเสียดาย แต่ในปัจจุบันนี้ก็จะไม่ได้เห็นคนแก่มานั่งทำให้ดูอีกแล้ว